Polygon zkEVM
zkEVM nedir ve Polygon'da ne işe yarar?
zkEVM, Polygon ağındaki Ethereum Virtual Machine (EVM) uygulamalarını ölçeklendirme ve geliştirme için tasarlanmış bir katman-2 çözümüdür. İsmini, zero-knowledge (sıfır bilgi) protokollerini kullanarak ölçeklendirme çözümü sağladığından dolayı almıştır.
Polygon'da, zkEVM özellikle Ethereum ağındaki uygulamaların Polygon'a taşınmasını kolaylaştırmak ve bu uygulamaların ölçeklenebilirliğini artırmak için kullanılır. Bu sayede, zkEVM sayesinde Polygon ağı, düşük işlem ücretleri, hızlı işlem süreleri ve ölçeklenebilirlik özellikleri ile birlikte Ethereum ağının güvenliği ve işlevselliğini sağlamaktadır.
zkEVM, zero-knowledge SNARK (Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge) protokolünü kullanarak, Ethereum blok zincirine yüklenen işlem verilerinin bir kısmını off-chain olarak çözerek işlem işlemlerinin hızlandırılmasını sağlar. Bu, ağın ölçeklenebilirliğini artırır ve daha az işlem ücreti ile daha hızlı işlem süreleri sunar.
zkEVM ile gelen Polygon yenilikleri nelerdir?
zkEVM, Polygon ağındaki Ethereum Virtual Machine'in geliştirilmiş bir versiyonudur. Özellikle, zincir üzerinde daha fazla işlem yapmak için kullanılan bir ölçeklenebilirlik çözümüdür. Bu yenilikler şunları içerir:
- Daha yüksek işlem hızları: zkEVM, saniyede binlerce işlem yapabilen ölçeklenebilir bir çözümdür. Bu, Polygon ağındaki uygulamaların daha hızlı ve daha verimli bir şekilde çalışmasına olanak tanır.
- Daha düşük işlem ücretleri: zkEVM, işlem ücretlerini düşürmek için tasarlanmıştır. Bu, kullanıcıların Polygon ağındaki uygulamalarda daha fazla işlem yapabilmesini sağlar.
- Daha yüksek gizlilik: zkEVM, zayıflatılmış bir gizlilik sağlar. Bu, Polygon ağındaki kullanıcıların işlemlerinin daha az şeffaf olmasını sağlar ve bu da kullanıcıların daha fazla güvenlik hissetmelerine olanak tanır.
- Daha fazla ölçeklenebilirlik: zkEVM, Polygon ağındaki uygulamaların daha fazla ölçeklenebilmesini sağlar. Bu, uygulamaların daha büyük ve daha karmaşık hale gelmesine olanak tanır.
- Daha az merkezileşme: zkEVM, Polygon ağındaki uygulamaların daha az merkezi olmasını sağlar. Bu, uygulamaların daha güvenli ve daha az savunmasız olmasını sağlar.
zkEVM, Ethereum Virtual Machine (EVM) ile nasıl ilişkilidir?
zkEVM, Ethereum Virtual Machine (EVM) ile doğrudan ilişkilidir. EVM, akıllı sözleşmelerin yürütülmesinde kullanılan bir sanal makinedir ve Ethereum'un temel teknolojik bileşenidir. zkEVM, EVM'nin işlevselliğini geliştiren bir özelliktir. ZkEVM, Zero-Knowledge Proof teknolojisi kullanarak akıllı sözleşmelerin doğrulanması için gerekli olan hesaplamaları önceden doğrulamak için önbelleğe alarak işlem hızını arttırır ve işlem maliyetlerini düşürür.
zkEVM, Ethereum ağında kullanılan zk-SNARKs teknolojisiyle nasıl ilişkilidir?
zkEVM, Ethereum ağında kullanılan zk-SNARKs teknolojisine benzer bir şekilde, Polygon ağındaki akıllı sözleşmeler için gizlilik ve ölçeklenebilirlik sağlamak için tasarlanmış bir çözümdür. zk-SNARKs, Zero-Knowledge Proof (ZKP) protokollerini kullanarak, işlemlerin doğruluğunu ve gizliliğini matematiksel olarak ispatlayabilen bir teknolojidir.
Polygon ağındaki zkEVM, ZKP protokollerini kullanarak, Ethereum sanal makinesi (EVM) üzerinde çalışan akıllı sözleşmelerin gizlilik ve ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek için tasarlanmıştır. Bu sayede, Polygon ağındaki akıllı sözleşmelerin işlem maliyetlerinin düşürülmesi ve daha hızlı işlemlerin gerçekleştirilmesi mümkün olurken, aynı zamanda gizlilik seviyeleri de artırılmaktadır.
Polygon zkEVM'de kullanılan teknolojiler nelerdir?
Polygon zkEVM, zk-SNARK'lar teknolojisine dayalı bir Ethereum Virtual Machine (EVM) uygulamasıdır. Polygon ağındaki akıllı sözleşmelerin ölçeklenebilirliğini artırmak için tasarlanmıştır. Polygon zkEVM, SNARK'lar kullanarak akıllı sözleşmelerin doğruluğunu ispatlar ve işlemleri gizler. İşlemler, madencilerin işlemleri doğrulamasını gerektirmez ve ağın işlem kapasitesini artırır.
zkEVM, Polygon ağında nasıl bir ölçeklenebilirlik çözümü sağlar?
zkEVM, Polygon ağında ölçeklenebilirlik sorununu çözmek için tasarlanmış bir çözümdür. zkEVM, blok zinciri işlemlerinin doğruluğunu ve gizliliğini arttırırken aynı zamanda işlem hızını da arttırır. Bu sayede Polygon ağında daha fazla işlem gerçekleştirilebilir ve blok zinciri ağının kapasitesi arttırılabilir.
zkEVM, Polygon ağında uygulama geliştirme sürecini nasıl etkiler?
zkEVM, Polygon ağında uygulama geliştirme sürecini önemli ölçüde etkiler. Aşağıdaki nedenlerden dolayı zkEVM, Polygon ağının uygulama geliştirme sürecinde büyük bir etkiye sahiptir:
- Daha hızlı işlem süreleri: zkEVM, daha hızlı işlem süreleri sunarak, uygulama geliştiricilerinin daha verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Bu, uygulamaların daha hızlı bir şekilde oluşturulmasını ve daha yüksek bir işlem hacmine sahip olmasını sağlar.
- Daha az maliyetli işlemler: zkEVM, işlem maliyetlerini önemli ölçüde azaltarak, uygulama geliştiricilerinin daha az maliyetli işlemler yapmasını sağlar. Bu, uygulamaların daha fazla kullanıcı tarafından kullanılmasına olanak tanır.
- Daha yüksek ölçeklenebilirlik: zkEVM, daha yüksek bir ölçeklenebilirlik sunarak, uygulama geliştiricilerinin daha büyük uygulamalar oluşturmasını sağlar. Bu, uygulamaların daha fazla işlem yapabilmesine ve daha fazla kullanıcı tarafından kullanılabilmesine olanak tanır.
- Daha fazla gizlilik: zkEVM, uygulama geliştiricilerinin daha fazla gizlilik sağlamasına olanak tanır. Bu, kullanıcıların daha fazla gizlilik sağlayan uygulamaları kullanmasını sağlar ve bu da daha fazla kullanıcı tarafından uygulamaların kullanılmasına yol açar.
Tüm bu nedenlerden dolayı, zkEVM, Polygon ağında uygulama geliştirme sürecini büyük ölçüde etkilemektedir ve uygulama geliştiricilerinin daha verimli bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır.
zkEVM kullanarak geliştirilen uygulamalar, Polygon ağındaki diğer uygulamalarla nasıl etkileşime geçebilir?
zkEVM kullanarak geliştirilen uygulamalar, diğer Polygon ağı uygulamalarıyla doğrudan etkileşime girebilirler. Bunun nedeni, zkEVM'nin Ethereum Virtual Machine (EVM) ile uyumlu olması ve Polygon'un Ethereum ağına bir köprü sağlamasıdır. Dolayısıyla, zkEVM tabanlı uygulamalar, Ethereum ağındaki smart contract'larla ve diğer EVM tabanlı blockchain'lerdeki uygulamalarla etkileşime geçebilir. Ayrıca, Polygon ağındaki diğer uygulamalar da zkEVM tabanlı uygulamalarla etkileşime geçebilirler.
Polygon zkEVM ile güvenlik nasıl sağlanır?
Polygon zkEVM, verilerin gizliliğini koruyarak blok zincirinin güvenliğini artırmak için tasarlanmıştır. Bu nedenle, kullanıcılar için daha güvenli bir blok zinciri deneyimi sağlamak için tasarlanmıştır. zkEVM, Ethereum ağındaki EVM'ye benzer bir mimariye sahiptir ancak ekstra bir güvenlik katmanı ekler. Bu katman, zk-SNARK adı verilen bir teknoloji kullanarak, işlemlerin özel bilgilerini korur ve bunları blok zincirinden gizler. Bu, işlemlerin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini ve ağın daha güvenli hale getirilmesini sağlar.
zkEVM ile ilgili örnek bir uygulama nasıl oluşturulur?
Polygon zkEVM ile bir uygulama geliştirmek için öncelikle Solidity programlama dili ve zk-SNARK teknolojisi hakkında temel bilgilere sahip olmak gerekiyor. İşte bir örnek uygulama oluşturmak için izlenebilecek adımlar:
- Gereksinimleri belirleyin: Oluşturmak istediğiniz uygulamanın gereksinimlerini belirleyin. Bu adım, uygulamanın hangi amaçla kullanılacağına, hangi verilerin gizli kalması gerektiğine ve hangi işlemlerin gerçekleştirileceğine karar vermenize yardımcı olacaktır.
- Uygulamanın tasarımını yapın: Gereksinimlerinizi belirledikten sonra, uygulamanızın nasıl çalışacağına dair bir tasarım yapın. Bu adım, uygulamanın hangi verileri saklayacağına, hangi işlemlerin gerçekleştirileceğine ve hangi kullanıcıların erişim sağlayabileceğine karar vermenizi sağlar.
- Smart contract'ları oluşturun: Uygulamanız için gerekli olan smart contract'ları oluşturun. Örneğin, uygulamanızda kullanıcıların birbirleriyle güvenli bir şekilde iletişim kurabilmesi için bir mesajlaşma smart contract'ı oluşturabilirsiniz.
- zk-SNARK'ları kullanarak uygulamanın gizliliğini sağlayın: Uygulamanızda kullanılacak olan verilerin gizliliğini sağlamak için zk-SNARK teknolojisini kullanın. Bu teknoloji sayesinde, verilerinizi gizli tutabilir ve yalnızca gerektiğinde kullanıcılara açabilirsiniz.
- Uygulamanızı test edin: Oluşturduğunuz uygulamayı test edin ve olası hataları giderin. Bu adım, uygulamanızın kullanıma hazır hale gelmesi için önemlidir.
- Uygulamanızı Polygon zkEVM'ye entegre edin: Son olarak, oluşturduğunuz uygulamayı Polygon zkEVM'ye entegre edin ve kullanıcılara sunmaya başlayın.
Polygon ZkEVM ile bir mesajlaşma uygulaması oluşturmak için şu adımları takip edebilirsiniz:
- İhtiyacınız olan araçları kurun: Polygon ZkEVM geliştirmek için Solidity ve Rust gibi araçlara ihtiyacınız olacak. Solidity, Ethereum ağında yaygın olarak kullanılan bir programlama dilidir ve Rust, Polygon ZkEVM'nin temelinde yatan teknoloji olan zk-SNARK'ları destekleyen bir dildir. Bu araçları kurmak için öncelikle Solidity ve Rust'un en son sürümlerini indirmeniz gerekmektedir.
- Akıllı sözleşmeleri yazın: Mesajlaşma uygulamanızın akıllı sözleşmelerini yazmak için Solidity programlama dilini kullanabilirsiniz. Akıllı sözleşmeler, kullanıcıların mesajlaşma işlemlerini yapmasına olanak tanıyan bir arayüz sağlayacaktır. Akıllı sözleşmelerinizi Rust diliyle de yazabilirsiniz, ancak bu biraz daha karmaşık bir süreç olabilir.
- Zk-SNARK'larını kullanarak gizliliği sağlayın: Zk-SNARK'lar, Polygon ZkEVM'nin temelinde yatan teknolojidir ve mesajlaşma uygulamanızdaki mesajların gizliliğini sağlayacaklardır. Zk-SNARK'ları kullanarak mesajları şifreleyebilir ve yalnızca doğru anahtara sahip olanların mesajları okumasını sağlayabilirsiniz.
- Uygulamanızı test edin: Akıllı sözleşmelerinizi ve Zk-SNARK'larınızı yazdıktan sonra, uygulamanızı test etmek için Polygon ZkEVM test ağına bağlanabilirsiniz. Test ağında uygulamanızı çalıştırarak, herhangi bir hata veya güvenlik açığı olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
- Uygulamanızı yayınlayın: Test ağında uygulamanızı test ettikten sonra, uygulamanızı Polygon ZkEVM ağına yayınlayabilirsiniz. Uygulamanızın güvenliği ve kullanılabilirliği konusunda dikkatli olunmalı ve uygulamanızı kullanacak olanların gizlilik ve güvenlik konularında bilgilendirilmesi sağlanmalıdır.
- Uygulamanızı pazarlayın: Uygulamanızı yayınladıktan sonra, kullanıcıların uygulamanızı kullanmalarını sağlamak için pazarlama çalışmaları yapabilirsiniz. Sosyal medya, blog yazıları ve reklam kampanyaları, uygulamanızın kullanıcılara ulaşmasına yardımcı olabilir.
Aşağıdaki kod ise, özetlenen mesajlar üzerinde çalışan basit bir mesajlaşma uygulamasıdır. zk-SNARK'lar, mesajların özetlerinin kimlik doğrulamasını sağlamak için kullanılır.
pragma solidity ^0.8.0;
contract MessageHash {
string private message;
bytes32 private hash;
function setMessage(string memory _message) public {
message = _message;
hash = sha256(bytes(message));
}
function verifyMessage(string memory _message, bytes memory _proof) public returns (bool) {
bytes32 hashToVerify = sha256(bytes(_message));
bool verified = verify(hashToVerify, _proof);
return verified;
}
function getMessage() public view returns (string memory) {
return message;
}
function getHash() public view returns (bytes32) {
return hash;
}
function verify(bytes32 hash, bytes memory proof) private view returns (bool) {
// zk-SNARK verification code goes here
// ...
return true;
}
}
Bu kodda, mesajlar, setMessage
işlevi aracılığıyla ayarlanır ve sha256
hash fonksiyonu kullanılarak özetleri hesaplanır. Ardından, verifyMessage
işlevi, özetin doğruluğunu _proof
bağımsız değişkeniyle doğrular. verify
işlevi, hash
ve proof
bağımsız değişkenleriyle birlikte zk-SNARK doğrulama kodunu içerir.
Bu sadece bir temel örnek olup, gerçek bir uygulama çok daha kapsamlı olacaktır.